Jan Stanisław Sapieha i jego „droga” do szaleństwa
Zapraszamy na Otwarte Seminarium Biblioteki Narodowej. We wtorek 17 grudnia 2024 roku, o godzinie 14:00 dr Aleksandra Ziober, Uniwersytet Wrocławski wygłosi referat: Jan Stanisław Sapieha i jego „droga” do szaleństwa.
Jan Stanisław Sapieha, Wielki Marszałek Litewski, stanowi unikalny przykład złożonej dynamiki hierarchii rodzinnej i problemów zdrowia psychicznego w szlacheckiej rodzinie Sapiehów. Jako najstarszy syn Wielkiego Kanclerza i Hetmana Wielkiego Lwa Sapiehy, Jan Stanisław był przygotowywany do przejęcia przywództwa nad stronnictwem rodzinnym, co postawiło go w roli autorytetu dla młodszych braci oraz powiernika swojego ojca. Relacje między Janem Stanisławem, jego ojcem i braćmi ujawniają głęboki szacunek dla jego pozycji, ale jednocześnie ukazują ciężar oczekiwań i odpowiedzialności, który mocno na nim spoczywał. Na podstawie analizy zachowanej korespondencji z początku XVII wieku, wystąpienie to przyjrzy się wielowymiarowej roli Jana Stanisława w rodzinie, podkreślając zarówno autorytet, którym się cieszył, jak i osobiste zmagania, przez które przechodził. Przemówienie prześledzi przebieg pogarszającego się stanu psychicznego Jana Stanisława, jak odnotowano w listach i pamiętnikach, oraz omówi jego wpływ na relacje rodzinne i pozycję polityczną. Analiza postaw ojca i braci wobec jego choroby, a także sposobów, w jakie polityczni przeciwnicy wykorzystywali jego obłęd, rzuca światło na presje życia szlacheckiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Tragiczny koniec jego życia, naznaczony oskarżeniami o czary i śmiercią w 1635 roku, odzwierciedla szersze konsekwencje choroby psychicznej w kontekście wysokich oczekiwań społecznych. To interdyscyplinarne podejście, łączące perspektywy historyczne, psychologiczne i społeczno-kulturowe, ma na celu pogłębienie zrozumienia związków między autorytetem, dynamiką rodzinną a zdrowiem psychicznym we wczesnonowożytnej Europie Wschodniej.
Otwarte seminarium Biblioteki Narodowej to cykl spotkań, których celem jest prezentacja referatów i wyników badań prowadzonych przez jej pracowników, jak i innych specjalistów zajmujących się bibliotekami i książką.
Zapraszamy wszystkich, którzy chcą przedstawić swoje badania dotyczące tematów związanych z bibliotekami i książką do zgłaszania projektów referatów. Propozycje prosimy przesyłać na adres: seminariabn@bn.org.pl.