Rękopisy rodziny Jastrunów w Bibliotece Narodowej
Mieczysław Jastrun (1903–1983) to jeden z najwybitniejszych poetów polskich XX wieku. Pierwsze zbiory wierszy opublikował w okresie dwudziestolecia międzywojennego. W materiałach przekazanych BN znalazła się obszerna teczka z maszynopisami i kopiami maszynopisów wierszy z odręcznymi poprawkami, pochodzących z dwudziestu tomów poetyckich autora Poematu o mowie polskiej, wydanych po roku 1944. W osobnych teczkach pomieszczono utwory, które ukazały się w ostatnich tomach poety: Punkty świecące (1980) i Wiersze z jednego roku (1981). Na teczce, opatrzonej opisem „Wiersze powstałe w czasie choroby 81/82”, autor zamieścił dodatkową notę „Tylko dla rodziny”.
Blok materiałów Mieczysława Jastruna obejmuje również rękopis prozy wspomnieniowej Smuga światła, pisanej w 1975 r. w domu pracy twórczej w Oborach pod Warszawą, a także maszynopisy nowel, które po śmierci autora ukazały się w tomie W innym miejscu, w innym czasie (1994), oraz maszynopisy utworów przez autora odrzuconych lub zaniechanych. Teczki z esejami zawierają manuskrypty szkiców, m.in. o liryce Leopolda Staffa (z 1966 r.) i dramaturgii Szekspira (z 1968 r.), a także artykułu Czy dehumanizacja słowa?, którego publikację w 1958 r. zablokowała cenzura PRL.
Żona Mieczysława Jastruna – Mieczysława Buczkówna (ur. 1924) przekazała BN rękopisy i maszynopisy licznych wierszy, m.in. z cyklów Olśnienia, Rezerwat, Z pamięci na pamięć, a także wierszowanych i prozatorskich utworów dla dzieci (Wesoły tramwaj i Antoś), oraz szkicu o poezji Georga Trakla. Uwagę przykuwają manuskrypty wspomnień i rękopisy licznych wierszy miłosnych, pisanych, co ciekawe, dwukolumnowo na pojedynczych kartach.
Podobnie jak jego rodzice, Tomasz Jastrun (ur. 1950) uprawia przede wszystkim poezję. W poszczególnych teczkach i notatnikach akademickich formatu a4 znalazły się wiersze z lat 1979/1980 oraz wiersze polityczne pisane w stanie wojennym, ułożone w cykle Ręce i Na ostrzu noża, po części – ze względów konspiracyjnych – sygnowane pseudonimem „TE JOT”. Znakomitym materiałem dla przyszłego badacza poezji tego twórcy będą zapewne dwie teczki, opisane przez autora jako: „Śmietnik poetycki” (wiersze z lat ‘70.) oraz „Śmietnik wierszy użytecznych” (z lat 1984/1985), a także rękopisy wierszy powstałych w ciągu roku 2007. Blok materiałów Tomasza Jastruna uzupełniają manuskrypty dzienników z obozu internowania w Białołęce z roku 1982 oraz z podróży po Francji i USA z roku 1985. W osobnej teczce zebrano listy, jakie w roku 1975 poeta, pracujący wówczas w redakcji „Tygodnika Kulturalnego” dostawał od znanych polskich pisarzy. Wśród nadawców są: Kazimiera Iłłakowiczówna, Arkady Fiedler oraz Marian Brandys.