Archeologia małych odkryć i polskie tropy w twórczości Aleksandra Zografa - Aktualności - Biblioteka Narodowa

Aleksandar Zograf jest serbskim artystą komiksowym, który doczekał się międzynarodowego uznania wśród czytelników zainteresowanych alternatywnymi narracjami graficznymi. W samej Serbii uważany jest za ojca sceny undergroundowej powstałej w latach dziewięćdziesiątych i jednego z jej głównych animatorów. Polskim czytelnikom dał się poznać dzięki wydanej w 2011 roku antologii „Pozdrowienia z Serbii” (wyd. CENTRALA) zawierającej komiksy powstałe podczas rozpadu Jugosławii i jego następstw (m.in. wojen na wielu frontach, sankcji międzynarodowych, bombardowania Serbii w 1999). Zograf pokazuje w nich wpływ bieżących wydarzeń na swoje najbliższe otoczenie i siebie samego, pozwalając odbiorcom na mocne utożsamienie się z autorem i zrozumienie jego narracji na głęboko emocjonalnym poziomie. Twórczość Zografa nie ogranicza się jednak wyłącznie do tematyki wojennej autoetnografii – od wielu lat eksploruje on artystycznie obszar, który nazywa archeologią małych odkryć łącząc tym samym sztukę z zamiłowaniem do odkrywania historii. Archeologia małych odkryć polega na poszukiwaniu artefaktów (głównie z pierwszej połowy XX wieku), które mogą stać się przyczynkiem do stworzenia komiksowej narracji – bywają to stare przedmioty, pamiętniki, czasopisma, druki ulotne znajdowane w bibliotekach i na targach staroci, a także odwiedzane miejsca i spotkani ludzie. Zograf skupia się na odkrywaniu i rekonstruowaniu historii ludzi, o których odbiorcy nigdy nie przeczytaliby w podręcznikach historii – m.in. cywilów, szeregowców czy zapomnianych artystów. Wśród powstałych w oparciu o małe odkrycia historii, znalazły się również takie, które opisują fragmenty polskiej rzeczywistości zaobserwowanej przez artystę podczas jego własnych podróży, jak i podejrzanej w materiałach znalezionych na jednym z serbskich pchlich targów.

W mojej prezentacji przedstawię metody pracy Zografa, drogę jego rozwoju artystycznego i dokonania, które mogą stać się inspiracją dla osób zainteresowanych autoetnografią oraz odkrywaniem mikrohistorii.

Otwarte Seminaria Biblioteki Narodowej – harmonogram i zapisy