Zmarła Janina Januszewska-Skreiberg
W Oslo zmarła Janina Januszewska-Skreiberg, dziennikarka i pisarka, popularyzatorka kultury polskiej w Norwegii, przez wiele lat działająca na rzecz współpracy polsko-norweskiej w dziedzinie literatury i sztuki.
Urodziła się w Warszawie. W 1968 roku wyszła za mąż za Nielsa Skreiberga. Ślubu w kościele Wizytek w Warszawie udzielił Jan Twardowski, ksiądz i poeta w jednej osobie. Po przeprowadzce do Norwegii studiowała skandynawistykę w Oslo. Z Norwegii nadsyłała liczne korespondencje do prasy polskiej. Jej teksty ukazywały się w tak różnych czasopismach, jak „Przegląd Kulturalny”, „Polityka”, „Stolica”, a nawet „Przekrój” i „Jazz”. Ponadto publikowała w pismach zajmujących się tematyką filmową, takich jak „Kino”, „Ekran” czy „Film”. Współpracowała z prasą literacką, z miesięcznikami „Twórczość” i „Odra”, a także z kwartalnikiem „Akcent”.
Drukowała też regularnie w prasie emigracyjnej, w „Kulturze” w Paryżu, w „Dzienniku Polskim i Dzienniku Żołnierza” w Londynie, w „Nowym Dzienniku” w Nowym Jorku. Na łamach czasopism w Norwegii (takich jak „Aftenposten”, „Dagbladet”, „Dagsavisen”) informowała o tym, co dzieje się w polskiej literaturze przede wszystkim, ale także w kinematografii, teatrze, muzyce czy plastyce. Ponadto działała na rzecz odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie oraz Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa.
Dom jej i jej męża w Oslo był otwarty dla polskich pisarzy. Gościli u nich Czesław Miłosz, Witold Lutosławski, Andrzej Wajda, Krzysztof Zanussi. Pomagała Edwardowi Stachurze podróżującemu po Norwegii, a także alpinistce i himalaistce Wandzie Rutkiewicz. Przyjaźniła się ze Sławomirem Mrożkiem, Stanisławem Grochowiakiem i Januszem Głowackim.
Regularnie przyjeżdżała do Warszawy. Odwiedzała Jerzego Lisowskiego i Henryka Berezę w redakcji „Twórczości”, z pisarkami i pisarzami spotykała się w kawiarni wydawnictwa Czytelnik przy ulicy Wiejskiej. Ci, którzy mieli okazję ją poznać, zapamiętają ją jako osobę otwartą, uśmiechniętą, uczynną, zainteresowaną wszelkimi nowościami literackimi. Po 1989 roku podjęła współpracę z „Twoim Stylem”, „The Warsaw Voice”, „Art & Business”, a także z „Gazetą Wyborczą” i „Tygodnikiem Powszechnym”.
Pozostawiła po sobie kilka książek: zbiór szkiców Od Ibsena do Twardowskiego oraz Sercem w dwóch krajach. Ta ostatnia ukazała się w przekładzie na język norweski jako Med hjertet i to land. Za swoją pracę była wielokrotnie nagradzana i honorowana. Przyznano jej medal Zasłużona Kulturze Gloria Artis, medal Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej oraz odznakę Zasłużona dla Kultury Polskiej.
Wybór materiałów ze swojego bogatego archiwum, w tym korespondencję z najwybitniejszymi twórcami polskiej kultury, przekazała w darze Bibliotece Narodowej.
Pogrzeb Janiny Januszewskiej-Skreiberg odbędzie się 14 marca w Oslo.