200-lecie odnalezienia Kodeksu Supraskiego. Uroczyste otwarcie konferencji
W piątek 22 września w Czytelni Załuskich w Bibliotece Narodowej odbyło się uroczyste otwarcie konferencji poświęconej 200-leciu odnalezienia Kodeksu Supraskiego, rękopisu z przełomu X i XI wieku.
W ceremonii uczestniczył zastępca ministra kultury Republiki Bułgarii Wiktor Stojanow, ambasador Republiki Bułgarii Margarita Ganeva, radca ministra kultury Bułgarii Amelia Geszewa, a z polskiej strony ksiądz biskup prof. Michał Janocha, przewodniczący rady do spraw kultury episkopatu polski i wybitny historyk sztuki, Jarosław Godun – zastępca dyrektora Departamentu Dyplomacji Publicznej i Kulturalnej MSZ, Grażyna Czetwertyńska – prezes Fundacji Kościuszkowskiej w Polsce i wielu innych znakomitych gości.
Ceremonię rozpoczął dr Tomasz Makowski, przywołując czas drugiej wojny światowej, kiedy to w Polsce zniszczono 70 % zasobów bibliotek. „Przypominamy o tym w kontekście obiektów, które szczęśliwie zachowały się. Kodeks supraski należy do najcenniejszych obiektów. Po wojnie ponad 20 lat byliśmy przekonani, że ten rękopis również został zniszczony, szczęśliwie jednak w latach 60. pojawił się nieoczekiwanie znalazca, który zaoferował sprzedaż kodeksu. Kodeks supraski wiąże się z polską historią ostatnich 200 lat bardzo blisko, ale też znakomicie łączy różne narody, różne kultury – na pewno Bułgarię i Polskę”. Następnie głos zabrała pani ambasador Bułgarii Margarita Ganeva – zwróciła uwagę na doskonałe warunki, w jakich Kodeks Supraski jest przechowywany w polskiej Bibliotece Narodowej i na ogromne znaczenie jego digitalizacji, która umożliwia każdemu kontakt z tym ważnym artefaktem.
Podczas ceremonii goście obejrzeli także nagranie przemówienia Krystju Krystewa, ministra kultury Republiki Bułgarii, który przypomniał, że w czasie rozpoczynającej się właśnie konferencji wkraczamy w obchody 1000-lecia powstania Cyrylickiego Kodeksu Supraskiego z Presławskiej Szkoły Piśmienniczej, 500-lecia przeniesienia go na ziemie polskie i 200-lecia odkrycia go w bibliotece Monastyru Supraskiego. Wyjaśnił, jak ważny dla Bułgarii jest ten przywołujący złoty wiek cara Symeona Wielkiego rękopis spisany w cyrylicy i w jak wielkim stopniu jego historia łączy Europę.
Na ten aspekt zwróciła uwagę również Sneżana Jowewa Dimitrowa, dyrektorka Państwowego Instytutu Kultury przy MSZ Republiki Bułgarii, która podkreśliła, że Kodeks Supraski to największy objętościowo zachowany starobułgarski rękopis oraz znak narodowej tożsamości i pamięci dla Bułgarów.
Następnie Mariusz Dawid, zastępca dyrektora Biura Współpracy Międzynarodowej Poczty Polskiej, odczytał list Krzysztofa Falkowskiego, prezesa Poczty Polskiej, pod koniec uroczystości zaś wystąpił ze spontanicznym i osobistym przemówieniem spoza programu Wiktor Stojanow, zastępca ministra kultury Republiki Bułgarii. Nie kryjąc wzruszenia, powtórzył, jak istotne jest chronienie dzieł, zwłaszcza w czasie wojny – przywołał tu sytuację Ukrainy, w której niszczone są teraz biblioteki i dziedzictwo narodowe.
Uroczystości towarzyszyła wystawa poświęcona Kodeksowi Supraskiemu w holu czytelń, przestawiająca dzieje rękopisu, oraz prezentacja obiektu na dużych ekranach. Kodeks Supraski jest dostępny w całości na polona.pl
Po ceremonii w Bibliotece Narodowej dyrektor Tomasz Makowski, ambasador Republiki Bułgarii i inni uczestniczący w otwarciu obchodów 200-lecia odnalezienia Kodeksu udali się do Białegostoku, gdzie w piątek i sobotę trwała międzynarodowa konferencja naukowa poświęcona rękopisowi.
