Ewa Potrzebnicka odznaczona Odznaką Honorową Zasłużona dla Warszawy
Ewa Potrzebnicka, pełniąca funkcję Pełnomocnika Dyrektora Biblioteki Narodowej ds. Narodowego Zasobu Bibliotecznego, odebrała z rąk Stołecznego Konserwatora Zabytków Michała Krasuckiego Odznakę Honorową Zasłużonego dla Warszawy. Uroczystość odbyła się 21 kwietnia 2023 roku w siedzibie Związku Polskich Artystów Plastyków Oddziału Warszawskiego, podczas ostatniego dnia XXVII Spotkań Konserwatorskich „Sztuka Konserwacji”. Nagrodzono jej działalność związaną z ochroną i konserwacją zabytków w rzadko wyróżnianej kategorii – kategorii zbiorów bibliotecznych. Narodowy zasób biblioteczny w Bibliotece Narodowej tworzy 5 milionów egzemplarzy stanowiących zbiór szczególnie chronionych obiektów w celu wieczystego zachowania ich dla przyszłych pokoleń jako świadectw piśmiennictwa narodowego.
Ewa Potrzebnicka jest absolwentką kierunku Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Pracę w Bibliotece Narodowej w Warszawie rozpoczęła w marcu 1987 roku w Pracowni Konserwacji Książki. Od 1990 roku, jako kierownik Sekcji Dokumentacji Konserwatorskiej, organizowała system prowadzenia dokumentacji konserwatorskiej według wytycznych Ośrodka Dokumentacji Zabytków.
W latach 1989–1990 pracowała również w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, w Katedrze Konserwacji i Restauracji Starych Druków i Grafiki, gdzie uczyła prowadzenia dokumentacji konserwatorskiej.
Od września 2002 roku pełniła funkcję Kierownika Działu Ochrony i Konserwacji Zbiorów Bibliotecznych. W tym samym roku stworzyła, a następnie przez 20 lat prowadziła, działający w BN, Punkt Informacyjny Błękitnej Tarczy w Warszawie, który popularyzował wiedzę z zakresu profilaktyki konserwatorskiej, zabezpieczania zbiorów na wypadek katastrof i zajmował się udzielaniem porad oraz pomocy w sytuacjach kryzysowych głównie placówkom bibliotecznym z terenu Warszawy i Mazowsza.
W 2004 roku w Dziale Ochrony i Konserwacji Zbiorów Bibliotecznych BN rozpoczęła tworzenie struktury organizacyjnej oraz podstaw działania dla nowego procesu konserwacji zbiorów pochodzących z XIX i XX wieku, wyprodukowanych na tzw. kwaśnym papierze. Odkwaszanie jest jedyną metodą konserwacji hamującą naturalny i stale odbywający się w zbiorach proces degradacji papieru maszynowego produkowanego ze ścierem drzewnym. Nowatorstwo wprowadzonej metody polega na zastosowaniu odkwaszania w skali masowej, przeprowadzanego w nowoczesnych urządzeniach i instalacjach sterowanych komputerowo. W 2006 roku udostępniono w BN usługę odkwaszania, z której stale korzysta wiele, nie tylko warszawskich, instytucji.
W maju 2006 roku Ewa Potrzebnicka została powołana na stanowisko zastępcy dyrektora Biblioteki Narodowej ds. ochrony i udostępniania zbiorów. Już w 2004 roku uruchomiła digitalizację zbiorów bibliotecznych, która zapoczątkowała tworzenie zasobów cyfrowych Biblioteki Narodowej. W tym samym roku Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego powierzył jej funkcję Pełnomocnika Ministra do spraw Wieloletniego Programu Rządowego na lata 2000–2008 pod nazwą „Kwaśny papier. Ratowanie w skali masowej zagrożonych polskich zasobów bibliotecznych i archiwalnych”.
Ważnym zadaniem w działaniach konserwatorskich Ewy Potrzebnickiej w 2009 roku było nadzorowanie wykonania specyfikacji, ekspertyz konserwatorskich, konserwacji, digitalizacji, zabezpieczenia i zwrotu zabytków, będących własnością warszawskiego Archiwum Klasztoru Sióstr Wizytek. Zabiegom pełnej konserwacji poddano wtedy 66 cennych, unikatowych obiektów, a konserwacji zachowawczej – 18 obiektów. Wyniki realizacji tego projektu zaprezentowano na efektownie zaaranżowanej wystawie w Pałacu Rzeczypospolitej.
W okresie od 2009 do 2013 roku Ewa Potrzebnicka pełniła funkcję Przewodniczącej Komisji Ochrony i Konserwacji Zbiorów przy Zarządzie Głównym Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich. Aktualnie jest członkiem SBP Okręgu Warszawskiego i delegatem na zjazd oddziałów SBP. Była też konsultantem Krajowej Rady Bibliotecznej. Od 2012 roku, obecnie już czwartą kadencję, jest Członkiem Rady do spraw Narodowego Zasobu Bibliotecznego, powoływanej przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Od 2008 roku pełni funkcję przewodniczącej komitetu redakcyjnego „Notesu Konserwatorskiego” – jedynego w Polsce pisma w całości poświęconego problematyce ochrony i konserwacji zbiorów bibliotecznych, wydawanego przez Bibliotekę Narodową od 1998 roku. W listopadzie 2015 roku objęła stanowisko Pełnomocnika Dyrektora Biblioteki Narodowej ds. Narodowego Zasobu Bibliotecznego, nadal nadzorując pracę Instytutu Konserwacji Zbiorów Bibliotecznych i Zakładu Magazynów Bibliotecznych. Po przejściu na emeryturę, od 2019 roku pozostaje na stanowisku Pełnomocnika Dyrektora Biblioteki Narodowej ds. Narodowego Zasobu Bibliotecznego.
Jest autorką wielu artykułów, referatów i prezentacji na temat ochrony i konserwacji materiałów bibliotecznych, a także organizatorką cyklicznych konferencji poświęconych ochronie zbiorów bibliotecznych, m.in. podczas „Targów Dziedzictwo”, z okazji Dnia Ochrony Zabytków, w ramach Spotkań Konserwatorskich „Sztuka Konserwacji.
