Trzy miliony obiektów udostępniono w cyfrowej Bibliotece Narodowej POLONA
Trzy miliony obiektów udostępniono do grudnia 2019 roku w prowadzonej przez Bibliotekę Narodową najnowocześniejszej w Polsce bibliotece cyfrowej POLONA. Milion z nich to efekt projektu „Patrimonium”, realizowanego przez BN razem z Biblioteką Jagiellońską, największą i najstarszą biblioteką akademicką w Polsce. POLONA to obecnie jedna z największych bibliotek cyfrowych w Europie. Każdego dnia skanuje się do Polony około 2 tysiące nowych obiektów. To jedna z niewielu masowych digitalizacji w Europie. Liczba wykonywanych skanów rocznie daje POLONIE drugie miejsce w Europie.
Poprzez bibliotekę cyfrową POLONA zapewniany jest nieodpłatny, szeroki dostęp do obiektów cyfrowych wysokiej jakości (książek, czasopism, rękopisów, starodruków, map, rysunków, grafik, fotografii, pocztówek, nut i druków ulotnych) do nieograniczonego wykorzystania przez wszystkich w dowolnym celu, w tym komercyjnym.
Olga Tokarczuk, podczas zeszłorocznej gali wręczenia nagród Superbrands Polska 2018, powiedziała o Polonie: „Gratuluję mojej współnagrodzonej, Bibliotece Cyfrowej POLONA, z której korzystam bardzo często, w której siedzę godzinami całymi i nie mogę wyjść. Kocham POLONĘ i cieszę się, że ta niesamowita praca została doceniona przez kapitułę i dzięki tej nagrodzie więcej osób będzie mogło się o POLONIE dowiedzieć – albo po prostu tak doceniać ją, jak ja ją doceniam”.
Film z zeszłorocznej gali wręczenia nagród Superbrand Polska 2018
Co znajduje się w POLONIE?
W Polonie można znaleźć zdania „Dąbrówka przybyła do Mieszka” z 965 r. i rok późniejsze „Mieszko został ochrzczony”, od których rozpoczyna się historia Polski, a także inne zabytki piśmiennictwa i historii polskiej. Można także znaleźć wiele tekstów niedostępnych dziś na rynku księgarskim i antykwarycznym, okładki i ilustracje najlepszych polskich artystów, unikatowe ulotki i afisze, książki z kolekcji królewskich i arystokratycznych, rysunki i ryciny najlepszych polskich artystów. Obok poważnych publikacji naukowych i źródeł historycznych znajdują się publikacje popularne jak romanse i kryminały, książeczki dla dzieci, poradniki, książki kucharskie. Mogą być znakomitym źródłem inspiracji i przyjemności.
POLONA to także:
- Panel Prasy – zdigitalizowana prasa prezentowana jest nie tylko jako osobne obiekty, może być przeglądana w wygodny sposób poprzez kalendarz, chronologicznie, numer po numerze.
- Panel Instytucji – instytucje kultury w porozumieniu z BN publikują w POLONIE swoje zasoby, mogą tworzyć też własne kolekcje ze swoich i innych zasobów.
- Tutaj zestaw ciekawych publikacji codziennie aktualizowany
Najważniejsze obiekty spośród 3 milionów w POLONIE
- Słynny Psałterz floriański wykonany dla królowej Jadwigi w XIV w.
- Jedyny zachowany rękopis Jana Kochanowskiego
Są także bezcenne rękopisy średniowieczne i renesansowe zakupione do polskich kolekcji historycznych:
- Powieść o róży francuski romans z XIV w.
- Sforziada – jeden z czterech egzemplarzy wykonanych dla członków rodu Sforzów jednej z najsłynniejszych drukowanych książek renesansu
Obiektem nr 3 000 000 jest zachowany w jednym egzemplarzu na świecie pierwodruk broszury Józefa Pawlikowskiego: Czy Polacy wybić się mogą na niepodległość? (wpisany na Listę Krajową Pamięci Świata UNESCO).
Obiektem nr 2 999 999 jest pierwsze wydanie O krasnoludkach i o sierotce Marysi Marii Konopnickiej
Obiektem nr 3 000 001 jest rękopis Przedwiośnia Stefana Żeromskiego (wpisany na Listę Krajową Pamięci Świata UNESCO)
Patrimonium to Biblioteka Narodowa i Biblioteka Jagiellońska
Po 3 latach dobiega końca projekt Patrimonium, którego realizacja pozwoliła zdigitalizować 1 milion obiektów należących do domeny publicznej – książek, czasopism, rękopisów, starodruków, map, rysunków, grafik, fotografii, pocztówek, nut i druków ulotnych. Wśród nich m.in.: autografy najważniejszych twórców polskiego piśmiennictwa, rękopisy muzyczne Fryderyka Chopina, pierwsze wydanie O krasnoludkach i o sierotce Marysi Marii Konopnickiej czy Nowy Testament z VIII w. – najstarszy rękopis pergaminowy w BN.
Prace digitalizacyjne prowadzone były równolegle w dwóch największych w kraju bibliotekach – Bibliotece Narodowej oraz Bibliotece Jagiellońskiej. To właśnie zbiory tych bibliotek, jak wskazuje nazwa projektu „dziedzictwo”, stanowią Narodowy Zasób Biblioteczny i podlegają szczególnej ochronie konserwatorskiej. POLONA to otwarcie magazynów i skarbców bibliotek dla każdego. Dzięki projektowi Patrimonium najcenniejsze i najstarsze zbiory fotografowane są w odpowiednich warunkach aparatami cyfrowymi zapewniającymi najwyższą jakość i wierność oryginałowi. Część obiektów przed digitalizacją przeszła skomplikowany proces konserwatorski. Niektóre z nich, zniszczone i na co dzień niedostępne dla czytelników, zostały przywrócone do dawnej świetności.
Po zakupie 27 skanerów wielkoformatowych Biblioteka Narodowa stała się największym centrum digitalizacyjnym w Polsce i jednym z największych w Europie. Na projekt przeznaczono 82 mln złotych. Jego realizacja była możliwa dzięki Funduszom Europejskim oraz dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. To jest największy projekt digitalizacyjny w kulturze.
Najcenniejsze obiekty udostępnione w ramach projektu Patrimonium:
- Rękopis Bogurodzicy
- Rękopis Godzinek Jakuba Wargockiego
- Rękopisy muzyczne Fryderyka Chopina
- Zachowany w jednym egzemplarzu na świecie pierwodruk broszury Józefa Pawlikowskiego Czy Polacy wybić się mogą na niepodległość? (wpisany na Listę Pamięci Świata UNESCO)
- Rękopis cz. III Dziadów Adama Mickiewicza
- Rękopis Przedwiośnia Stefana Żeromskiego (wpisany na Listę Pamięci Świata UNESCO)
- Rękopisy Aleksandra Fredry
- Rękopisy Józefa Andrzeja Załuskiego, współzałożyciela Biblioteki Załuskich
- Sztambuch Kory Pinard z rękopisem wiersza Juliusza Słowackiego
- Pierwsze wydanie O krasnoludkach i o sierotce Marysi Marii Konopnickiej
- Rzadkie wydanie atlasu Sebastiana Münstera Cosmographia universalis (Bazylea 1550) zawierającej kilkaset map, planów i panoram miast, w tym także z obszaru Polski