Archiwum Eugenii Umińskiej w Bibliotece Narodowej - Aktualności - Biblioteka Narodowa

EN

Archiwum Eugenii Umińskiej w Bibliotece Narodowej

Archiwum Eugenii Umińskiej (1910–1980), wybitnej polskiej skrzypaczki, przekazała Bibliotece Narodowej jej córka Marta Taranczewska. Znalazły się w nim fotografie z koncertów artystki, zdjęcia Karola Szymanowskiego, Ignacego Paderewskiego i Witolda Małcużyńskiego, portret Artura Toscaniniego z autografem, a także rękopis wspomnień z Powstania Warszawskiego. Ponadto dyplomy i medale z konkursów skrzypcowych, dokumenty osobiste, listy.

Eugenia Umińska urodziła się i wykształciła w Warszawie. Jej wielka kariera rozpoczęła się jeszcze przed wojną. W roku 1938 jej portret znalazł się nawet na okładce pisma „Antena”. Oprócz rozlicznych zdjęć portretowych, w archiwum zgromadzono serię zdjęć z koncertów, gdy występowała m.in. w duecie ze skrzypaczką Ireną Dubiską. Znajdziemy tu także zdjęcia prywatne, wykonane podczas wyprawy w Tatry czy w trakcie lekcji żeglarstwa. Artystka zgromadziła sporo zdjęć muzyków, z którymi współpracowała bądź koncertowała: Karola Szymanowskiego, Ignacego Paderewskiego, Witolda Małcużyńskiego, Grzegorza Fitelberga, Grażyny Bacewiczówny. Uwagę zwracają portrety Georga Enescu, Eugéne Ysäye, Dawida Ojstracha oraz Artura Toscaniniego z autografem, a także fotografie uczniów Umińskiej, z których najsłynniejszą okazała się Kaja Danczowska. W archiwum zachowały się również wizytówki, m.in. Artura Malawskiego, Witolda Lutosławskiego czy Kazimierza Wiłkomirskiego.

Niezwykle cenne są medale oraz dyplomy zdobyte na muzycznych konkursach oraz festiwalach w Poznaniu, Pradze, Budapeszcie, Brukseli, Paryżu, Lizbonie, Helsinkach, na których skrzypaczka występowała jako uczestniczka lub jurorka. Równie cenne są dokumenty osobiste: przedwojenne i powojenne legitymacje, listy i pocztówki od przyjaciół, osobiste zapiski, w tym notes z roku 1948 z dokładnym planem koncertów i ich repertuarem, wreszcie nuty utworów Szymanowskiego z własnoręcznymi poprawkami i uwagami skrzypaczki.

Szczególną uwagę zwraca rękopis (106 stron) i maszynopis (81 stron) wspomnień artystki z czasów Powstania Warszawskiego, spisanych na przełomie 1959 i 1960 r., projekty krzyżówek wysyłanych do czasopism (krzyżówki były namiętnością artystki) oraz tzw. „łamiłepek”, opracowana pod koniec lat pięćdziesiątych wraz z Kazimierą Szpinalską polska odmiana gry scrabble, która niestety nie przyjęła się.

Archiwum dopełniają dokumenty po ojcu Teodorze Umińskim (m.in. dyplom Legii Honorowej z 1928 roku), siostrze Jadwidze, malarce oraz bloki listów do córki słane z tras koncertowych po Europie.

UDOSTĘPNIJ:

Aktualności

Pan Herbert – podróżnik. Grudniowe oprowadzania kuratorskie

czytaj więcej o Pan Herbert – podróżnik. Grudniowe oprowadzania kuratorskie

Lista rankingowa Kierunku interwencji 1.1. Zakup i zdalny dostęp do nowości wydawniczych NPRCz 2.0 na lata 2021–2025 drugiego naboru zaakceptowana

czytaj więcej o Lista rankingowa Kierunku interwencji 1.1. Zakup i zdalny dostęp do nowości wydawniczych NPRCz 2.0 na lata 2021–2025 drugiego naboru zaakceptowana