Korespondencja Zbigniewa Herberta w Bibliotece Narodowej
Herbert i Ruziewicz poznali się w szkole we Lwowie. Ich trwająca ponad pół wieku korespondencja zaczyna się w marcu 1944 r. Herbert przebywa już wtedy w Krakowie, Ruziewicz zaś jeszcze we Lwowie. Pisali do siebie przez całe życie. Na kopertach widnieją wszystkie najważniejsze adresy autora Pana Cogito: w Krakowie, Toruniu, Sopocie, Warszawie. Mieszkając w stolicy, poeta słał do przyjaciela listy z kolejnych mieszkań: przy ulicy Wiejskiej, ze Świerczewskiego oraz z Promenady. Pisał także z zagranicy: z Włoch, Francji, Niemiec, Austrii, z USA. Dzięki tym listom można ustalić poszczególne etapy życia i twórczości pisarza.
Listy mają wiele tematów: z jednej strony sprawy publiczne, polityczne, z drugiej – osobiste. Poeta dzieli się z przyjacielem swoimi przemyśleniami na temat tego, co dzieje się aktualnie w Polsce i na świecie, ale także informuje go o swoich planach i zamierzeniach, tak twórczych, jak i egzystencjalnych. Pisze niemal z zasady odręcznie. Oprócz listów wysyła także pocztówki, dobierane zresztą nad wyraz starannie. Są to najczęściej reprodukcje obrazów, m.in. Leonarda da Vinci, Fransa Halsa czy Gustawa Klimta.
Obfitość listów i widokówek świadczy o wielkiej zażyłości między respondentami. Poeta najczęściej tytułuje przyjaciela „Kochanym Staruszkiem”. Raz i drugi pozwala sobie na tak charakterystyczne dla siebie – znane z opublikowanej już korespondencji z Henrykiem Elzenbergiem, Jerzym Zawieyskim, Czesławem Miłoszem, Arturem Międzyrzeckim czy Stanisławem Barańczakiem – żarty. Na kopercie jednego z listów z 1953 r. w miejscu przeznaczonym na nazwisko i adres nadawcy napisał: „Prof. Belzebub Pierdzimączka, chiromanta parterowy PUPY, Samobójców 13”.
Adresat listów Zbigniewa Herberta – Zdzisław Ruziewicz był fizykochemikiem, profesorem Politechniki Wrocławskiej, twórcą wrocławskiej szkoły spektroskopii luminescencyjnej, współautorem (wraz z Krzysztofem Pigoniem) dwutomowego podręcznika Chemia fizyczna, którego najnowsze (szóste już) wydanie ukazało się w tym roku.