Rękopisy Anny Janko w Bibliotece Narodowej - Aktualności - Biblioteka Narodowa

EN

Rękopisy Anny Janko w Bibliotece Narodowej

Czołowa pisarka pokolenia Nowej Prywatności, zwanego również Nowymi Rocznikami, Anna Janko przekazała w darze Bibliotece Narodowej autografy swoich utworów poetyckich i prozatorskich, a także dokumenty osobiste.

Anna Janko uprawia przede wszystkim poezję. Wśród podarowanych BN materiałów zwracają uwagę dwa zestawy wierszy. Jeden to maszynopisy z odręcznymi poprawkami utworów powstałych w 1986 roku, drugi zaś to pięćdziesiąt stron rękopisów i wydruków komputerowych wierszy powstałych w latach 2008–2009, które złożyły się na wydany w roku 2010 zbiór Wiersze z cieniem. Oprócz wierszy publikowanych w prasie literackiej oraz autorskich zbiorach, znalazły się w tym zestawie także utwory czekające na druk. Wśród tekstów starszych do najciekawszych należą wiersze z cyklu Matka podziemna, wiersze obywatelskie, takie jak Synowie ojczyzny oraz Bóg, honor i ojczyzna, wśród późniejszych Wędrówka po brzegach czy kilka wersji utworu Noc. Uwagę od strony formalnej przykuwa rękopis wiersza zaczynającego się słowami: „Musisz być sprawny, więc przerażony”, składający się z szesnastu kawałków papieru, sklejonych taśmą samoprzylepną w jedną całość. Co ciekawe, na niektórych kartach widnieją krytyczne autokomentarze poetki, która tym samym wstrzymała się przed publikacją, jej zdaniem, gorszych pod względem artystycznym utworów.

Autorka ponadto przekazała BN rękopis trzech rozdziałów debiutanckiej powieści Dziewczyna z zapałkami, znakomicie przyjętej przez krytykę i czytelników, która w latach 2007–2012 doczekała się aż czterech wydań, a także blisko pięćdziesięciostronicowy maszynopis przypowieści dla dzieci małych i dużych Maciupek i Maleńtas. Historia od stworzenia do narodzin, która pod nieco zmienionym tytułem Maciupek i Maleńtas. Niezykłe przygody w Brzuchu Mamy ukazała się w roku 2012 nakładem Naszej Księgarni.

O tym, że autorka Listu do królika doświadczalnego oraz Pasji według św. Hanki uprawia wszystkie rodzaje literackie przekonuje maszynopis dramatu Rzeź lalek. Sztuka ta miała swoją premierę w roku 1980 w Teatrze Współczesnym w Szczecinie, gdzie została wyreżyserowana przez Andrzeja Chrzanowskiego wraz z Warszawianką Stanisława Wyspiańskiego. Co ciekawe, autorka była wtedy jeszcze na studiach.

Oprócz rękopisów, maszynopisów i wydruków komputerowych swoich utworów Janko przekazała BN także dokumenty osobiste: legitymację studencką i indeks (studiowała na Uniwersytecie Wrocławskim i Uniwersytecie Gdańskim), a także maszynopis pracy magisterskiej obronionej w 1984 roku Motyw wygnania w poezji Anny Kamieńskiej.

Warto odnotować, że Anna Janko jest członkinią najbardziej chyba poetyckiej rodziny w Polsce. Poetami są jej rodzice: Teresa Ferenc i Zbigniew Jankowski, a także młodsza siostra Milena Wieczorek.

UDOSTĘPNIJ:

Aktualności