Biblioteki szkolne w gimnazjach rządowych Kraju Nadwiślańskiego, 1869–1905, cz.1: geneza, cele polityczne, organizacja
Zapraszamy na Otwarte Seminarium Biblioteki Narodowej. We wtorek 12 listopada 2024 roku, o godzinie 14:00 dr Maria Przeciszewska z Biblioteki Narodowej wygłosi referat: Biblioteki szkolne w gimnazjach rządowych Kraju Nadwiślańskiego, 1869-1905, cz.1: geneza, cele polityczne, organizacja.
Celem mojej prezentacji jest ukazanie roli, jaką władze warszawskiego okręgu naukowego przypisywały bibliotekom gimnazjów rządowych (męskich i żeńskich) w procesie „zjednoczenia” Kraju Nadwiślańskiego z cesarstwem rosyjskim w latach 1867–1905. Ze względu na obszerność materiału źródłowego zdecydowałam się podzielić wystąpienie na dwie części. W pierwszej części (12 listopada) planuję: (I) przedstawić genezę bibliotek szkół średnich, omawiając zarys ich historii w dawnej Polsce i na ziemiach zaboru rosyjskiego przed rokiem 1869; (II) pokazać, w jaki sposób formułowano zadania bibliotek szkolnych na łamach oficjalnego periodyku warszawskiego okręgu naukowego w latach 1867–1873; oraz (III) omówić kwestie organizacyjne, w tym: (1) finansowanie zbiorów bibliotecznych, (2) metody pozyskiwania nowych książek, (3) udział zbiorów polskich w ogólnych zasobach bibliotek oraz (4) zaprezentować, jakie książki rosyjskie pozyskiwano na samym początku działalności tych bibliotek.
W drugiej części prezentacji (planowanej na semestr letni) podejmę się (IV) charakterystyki zbiorów pod względem ich liczebności, tematyki, profilu ideowego oraz proporcji między literaturą naukową a popularną. Na zakończenie (V) spróbuję odpowiedzieć na pytanie, które książki były najchętniej wypożyczane przez gimnazjalistów i czy ich wybory były związane z programem szkolnym, czy też odzwierciedlały ich indywidualne gusta czytelnicze.
Przeanalizowanie wszystkich tych czynników pozwoli – mam nadzieję – ustalić w jaki sposób biblioteki szkół średnich miały stanowić narzędzie "zbliżenia” młodzieży polskiej do Rosji i do kultury rosyjskiej.
Otwarte seminarium Biblioteki Narodowej to cykl spotkań, których celem jest prezentacja referatów i wyników badań prowadzonych przez jej pracowników, jak i innych specjalistów zajmujących się bibliotekami i książką.
Zapraszamy wszystkich, którzy chcą przedstawić swoje badania dotyczące tematów związanych z bibliotekami i książką do zgłaszania projektów referatów. Propozycje prosimy przesyłać na adres: seminariabn@bn.org.pl.