Katalog fotografii ze zbioru Aleksandra Czołowskiego
Biblioteka Narodowa wydała Katalog fotografii ze zbioru Aleksandra Czołowskiego prezentujący archiwum fotograficzne przechowywane w Zakładzie Zbiorów Ikonograficznych BN.
Katalog zawiera informacje o fotografiach, diapozytywach oraz negatywach pochodzących ze zbioru Aleksandra Czołowskiego (1865–1944), zasłużonego lwowskiego historyka, archiwisty, bibliotekarza, muzeologa, konserwatora i kolekcjonera działającego w drugiej połowie XIX i pierwszej połowie XX wieku. Publikacja omawia fotografie będące częścią różnorodnego archiwum, prezentuje fragment warsztatu naukowego badacza oraz przybliża kolekcję wszystkim zainteresowanym tematyką dziedzictwa kultury ziem dawnej Rzeczypospolitej, kolekcjonerstwem, problematyką konserwatorską zabytków, historią, a także dziejami urbanistyki. Niezwykle cenny zbiór fotografii zgromadzony przez Aleksandra Czołowskiego nie doczekał się do tej pory odrębnego, wyczerpującego opracowania, nie był również nigdy w całości eksponowany.
Katalog, w opracowaniu Renaty Słomy, został poprzedzony wstępem przybliżającym postać Aleksandra Czołowskiego, przedstawiającym w skrócie jego działalność archiwalną, muzealną, naukową i społeczną. Prezentuje także pokrótce dzieje całego archiwum i omawia okoliczności powstania niektórych fotografii oraz sylwetki ich autorów.
Zasadniczą część publikacji stanowi katalog zilustrowany wybranymi fotografiami, podzielony na sześć rozdziałów obejmujących: miejscowości (układ alfabetyczny), reprodukcje dzieł sztuki (układ alfabetyczny według artystów; anonimowe dzieła sztuki – układ tematyczny), portrety osób (indywidualne i zbiorowe), varia, diapozytywy oraz negatywy pogrupowane w zespoły. Zaprezentowany w katalogu materiał przedstawia przede wszystkim panoramy miast, widoki budowli niekiedy już nieistniejących (cerkwi, kościołów, zamków, kamienic, gmachów publicznych), reprodukcje dzieł sztuki (ołtarzy, nagrobków, obrazów, rzeźb, grafik, rysunków) czy też dokumentacje wydarzeń i uroczystości związanych z historią Lwowa.
Fotografie, diapozytywy oraz negatywy będące własnością Czołowskiego służyły mu jako materiał pomocniczy do realizowania podejmowanych tematów badawczych oraz były wykorzystywane do ilustrowania publikowanych artykułów i książek. Ponadto niektóre zdjęcia przechowywane w kolekcji są związane z działalnością Czołowskiego w różnych instytucjach, a część z nich mogła być własnością Grona C. K. Konserwatorów Galicji Wschodniej.
Tak opracowany Katalog stanowi cenne źródło informacji na temat fragmentu rozproszonego archiwum Aleksandra Czołowskiego, które obecnie znajduje się w kilku instytucjach publicznych w Polsce i na Ukrainie: Bibliotece Narodowej w Warszawie, Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie, Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich we Wrocławiu oraz w Lwowskiej Narodowej Naukowej Bibliotece Ukrainy im. Wasyla Stefanyka we Lwowie.
Katalog jest dostępny w księgarni Biblioteki Narodowej.