Katalog Tek Górskiego opublikowany - Aktualności - Biblioteka Narodowa

EN

Katalog Tek Górskiego opublikowany

Katalog Tek Górskiego opublikowany

Teki Górskiego należą do najcenniejszych kolekcji rękopisów Biblioteki Narodowej i najcenniejszych zbiorów korespondencji z XVI wieku.

Szczególnie cenne są oryginalne listy: papieży Leona X i Hadriana VI, monarchów, Franciszka I Walezjusza, Henryka VIII Tudora czy Ludwika Jagiellończyka, polskich mężów stanu, Jana Dantyszka i Andrzeja Krzyckiego, a także „księcia humanistów” Erazma z Rotterdamu. Opublikowany w 3 tomach, na 1800 stronnicach, katalog Tek Górskiego jako Katalog rękopisów Biblioteki Narodowej. Seria 3, Zbiory Biblioteki Ordynacji Zamojskiej. T. 7, Teki Górskiego jest dokładnym przewodnikiem po zawartości kolekcji. Obejmuje szczegółowe opisy prawie 4000 numerowanych pozycji zwierających niemal 4500 tekstów. Poszczególne deskrypcje zawierają przede wszystkim informacje o nadawcach i odbiorcach listów (a także dokumentów, instrukcji etc.), datację, a także dane na temat statusu kancelaryjnego dokumentów (oryginał, minuta, kopia etc.) i naukowych wydań tekstów (drukiem lub w formie elektronicznej). Obszerna publikacja posiada dwa indeksy: Indeks osób, miejsc i instytucji oraz Indeks incipitów.

Teki Górskiego to swego rodzaju archiwum redakcyjne Acta Tomiciana (czyli wielotomowych kolekcji materiałów politycznych, dotyczących przede wszystkim czasów króla Polski, Zygmunta I), na które składają się głównie papiery kancelarii królewskiej z okresu, kiedy kierował nią podkanclerzy Piotr Tomicki w latach 1515–1535. Jednym z zatrudnionych przez niego pisarzy był wówczas Stanisław Górski, który odpowiadał za przygotowywanie czystopisów listów i dokumentów, więc w hierarchii personelu kancelaryjnego zajmował stosunkowo niskie stanowisko. Następnie Górski pracował przez kilka lat jako jeden z sekretarzy królowej Bony. Później skupił się na działalności w ramach instytucji kościelnych, zwłaszcza w kapitule katedralnej krakowskiej, gdzie od roku 1539 był kanonikiem. Po śmierci Piotra Tomickiego zaczął systematycznie gromadzić materiały dokumentujące służbę publiczną swojego dawnego patrona. Ostatecznie nie tylko upamiętnił wybitnego podkanclerzego, ale także stworzył panoramę dziejów politycznych Polski pierwszej połowy XVI stulecia. Materiały przejęte z kancelarii królewskiej, takie jak minuty wysyłanych listów i oryginały listów przychodzących, uzupełnił odpisami z różnych innych źródeł, między innymi z Metryki Koronnej.

Teki Górskiego po śmierci ich twórcy i pierwszego właściciela zostały rozproszone, a największą i najcenniejszą ich część pozyskał Jan Zamoyski (1542–1605), pierwszy ordynat zamojski. Przez kolejne kilkaset lat należały one do rodowych zbiorów Zamoyskich. Na początku XIX wieku luźne papiery ułożono w 29 pudłach – podział ten utrzymał się do dziś. Ostatni ordynat, Jan Zamoyski (1912–2002), po II wojnie światowej przekazał Teki wraz z całą kolekcją Biblioteki Ordynacji Zamojskiej Bibliotece Narodowej jako wieczysty depozyt. W Narodowej Książnicy cenne rękopisy od początku otoczono fachową opieką pracowników Zakładu Rękopisów (obecna sygnatura BN: rps BOZ 2053). W ostatnich latach stały się one łatwiej dostępne dla wszystkich czytelników w bibliotece cyfrowej POLONA.

Autor wydanego katalogu Teki Górskiego, Patryk Sapała z Zakładu Rękopisów Biblioteki Narodowej, już wcześniej zaprezentował wyniki swoich badań nad Tekami na łamach czasopisma „Polish Libraries” w artykule The Górski Archive (Teki Górskiego) at the National Library of Poland: A collection of letters and official documents pertaining to the reign of King Sigismund I Jagiellon.

Katalog jest dostępny w księgarni Biblioteki Narodowej.

UDOSTĘPNIJ:

Aktualności