Wzrost liczby czytelników i wypożyczeń w bibliotekach publicznych
Biblioteka Narodowa dokonała analizy opublikowanych przed kilkoma dniami danych Głównego Urzędu Statystycznego dotyczących funkcjonowania bibliotek publicznych w 2019 roku, zbieranych na podstawie formularza K-03.
W 2019 roku liczba czytelników wzrosła o 0,5%, co daje prawie 6 milionów czytelników w skali kraju. Najliczniejszą grupę czytelników stanowiły osoby w wieku 25‒44 lat będące najczęściej aktywnymi zawodowo. W porównaniu z poprzednim rokiem odnotowano kilkuprocentowy wzrost w grupach czytelników w wieku: do 12 lat, 45-60 lat oraz powyżej 60 lat.
Czytelnicy bibliotek w 2019 roku wypożyczyli 102,7 mln woluminów. To wzrost o 0,75% w porównaniu z 2018 rokiem, czyli o ponad 771 tys. woluminów. Na jednego czytelnika przypadało 17,2 woluminów wypożyczeń księgozbioru. Najwyższy wskaźnik odnotowano w województwie wielkopolskim, najmniejszy w województwie pomorskim.
W 2019 roku nadal ponad połowa (55,7%) bibliotek publicznych oferowała swoje usługi tylko przez 5 dni w tygodniu, przeciętnie działając przez 33 godziny tygodniowo. W sobotę dostępnych było tylko 22% ogólnej liczby czynnych placówek, w niedzielę natomiast 0,4%. By w kolejnych latach zwiększyć dostępność bibliotek dla czytelników oraz pozostałe wskaźniki dotyczące liczby zarejestrowanych czytelników, jak i wypożyczeń należy otwierać biblioteki w dni wolne oraz dopasowywać godziny otwarcia do realnych potrzeb użytkowników. Wskaźnik, który uległ zmniejszeniu o pół miliona to liczba uczestników wydarzeń kulturalnych organizowanych w bibliotekach w 2019 roku mimo wzrostu samej liczby różnego rodzaju spotkań i imprez.
Nowe technologie i e-usługi stają się nieodłączną częścią funkcjonowania bibliotek. W 2019 roku prawie 72% bibliotek posiadało katalog on-line, co stanowi wzrost o 4,9% i przyczynia się do szybszego i łatwiejszego odnalezienia oraz zamówienia poszukiwanych przez użytkowników publikacji. Dostęp do licencjonowanych zbiorów (książek i czasopism elektronicznych, baz danych i innych zbiorów elektronicznych) umożliwiało 2 011 bibliotek. Coraz więcej bibliotek zwraca uwagę na obecność w mediach internetowych – na stronie www lub w serwisach społecznościowych – budując markę, utrzymując stały kontakt z czytelnikami oraz chcąc pozyskać nowych.
W 2019 roku funkcjonowało 7881 bibliotek publicznych, z czego filie stanowiły 67%.