Historia UKD
W 1895 roku M. Dewey wyraził zgodę na modyfikację swego systemu klasyfikacyjnego (Klasyfikacji Dziesiętnej Deweya) i przekazał wszelkie prawa autorskie do tej modyfikacji założonemu przez P. Otleta i H. La Fontaine'a Międzynarodowemu Instytutowi Bibliograficznemu. W 1907 roku opublikowano publikację pod tytułem „Manuel du répertoire bibliographique universel”, która została uznana za pierwsze wydanie Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej. W 1937 r. Międzynarodowy Instytut Bibliograficzny przyjął nazwę Międzynarodowej Federacji Dokumentacji (FID), pozostając właścicielem praw autorskich do UKD. W 1992 roku prawo własności intelektualnej do UKD wraz z całą odpowiedzialnością za UKD zostało przekazane Konsorcjum UKD , które na bieżąco aktualizuje tzw. Master Reference File (MRF) – komputerową kartotekę wzorcową symboli UKD. Jest ona udostępniana (sprzedawana) przez Konsorcjum UKD w ramach umów licencyjnych z narodowymi ośrodkami dokumentacyjnymi.
W Polsce już w 1907 r. zaczęto stosować UKD w Bibliotece Publicznej m. st. Warszawy. Pierwsze polskie wydanie tablic UKD, autoryzowane przez FID, zostało opublikowane w 1938 r. W latach 1959–1972 Instytut Informacji Naukowej i Technicznej przygotował i ogłosił pełne wydanie Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej – FID 327. Było to pierwsze po wojnie pełne wydanie tablic UKD na świecie. W 1982 r. Instytut Informacji Naukowej i Technicznej rozpoczął powtórną pełną edycję niektórych działów zaktualizowanych przez FID – FID 607. W latach 1974–1979 wydano czterotomową wersję pośrednią – FID 502. W 1951 r. zostały wydane pierwsze polskie tablice skrócone pt. „Klasyfikacja dziesiętna w Przewodniku Bibliograficznym. Tablice wybranych znaków dziesiętnych i objaśnienie wstępne” w opracowaniu Jadwigi Bornsteinowej. W1954 r. ukazały się do nich „Uzupełnienia”. Kolejne wydania skrócone tablic UKD w Polsce to w kolejności: FID 424 z 1969 r., FID 546 z 1978 r., FID 667 z 1988 r., Konsorcjum UKD P022 z 1997 r. oraz Konsorcjum UKD P058 z 2006 r.
W grudniu 2019 r. zostało opublikowane, ostatnie z dotychczasowych, wydanie tablic skróconych UKD nr 102/2019.
Artykuły
- Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna w Bibliotece Narodowej w latach 2018-2021 / Jolanta Hys, Joanna Kwiatkowska. W: „Rocznik Biblioteki Narodowej” Vol. LII, 2021 r., s. 199-208.
- Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna w polskich bibliotekach / Teresa Turowska. W: „UKD w środowisku komputerowym”. Warszawa 2004, s. 39-51.