Aleksander Michałowski - biografia
Pianista i kompozytor polski, ur. 17 maja 1851 r. w Kamieńcu Podolskim, zm. 17 października 1938 r. w Warszawie. Naukę gry na fortepianie rozpoczął pod kierunkiem matki w wieku sześciu lat. „Lekcje fortepianu z matką – powiedział w wywiadzie prasowym – szły na razie opornie. Lecz już w dziesiątym roku życia wzrosło we mnie zamiłowanie do muzyki do tego stopnia, że zabrałem się do roboty na dobre [...]. Przez siedem następnych lat grałem samoistnie, [...] tę pewną lotność gry, która pozostała mi na długo, wyrobiłem sobie głównie na etiudach Prudenta”. Studia muzyczne odbył w Konserwatorium Lipskim (1867-1869) u Teodora Cocciusa i Ignacego Moschelesa (fortepian) oraz Karola Reineckego (kompozycja); na koncercie dyplomowym wykonał m.in. Koncert e-moll Chopina z orkiestrą Gewandhausu. W tym czasie dysponował gigantycznym repertuarem, zawierającym wszystkie preludia i fugi z Das Wohltemperierte Klavier Bacha (potrafił transponować je do dowolnych tonacji), wszystkie sonaty Beethovena i wiele utworów Chopina, Moschelesa, Reineckego, Liszta, Schumanna i in. W 1869 r. udał się do Berlina na lekcje u Karola Tausiga, z którym pracował kilka miesięcy. W l. 1871-1872 odbył w zakresie interpretacji dzieł Chopina serię konsultacji artystycznych z Karolem Mikulim. Ostatnim jego mistrzem był Franciszek Liszt (Weimar, 1878). 6 października 1875 r. w wielkim stylu zadebiutował w Warszawie. Po występie krytyk napisał: „Ależ to majster! Jaki ton! Jaka siła a zarazem aksamit w dotknięciu! Jakie on ma oktawy, jaką sprawność techniczną!”. Przez całe życie związany był z Warszawą, co pewien czas wyjeżdżając na koncerty w Polsce, Niemczech, Austrii i Rosji. W Petersburgu występami w 1888 r. zachwycił Antoniego Rubinsteina do tego stopnia, że ten zaprosił go do Konserwatorium, by profesorom i studentom zademonstrował właściwą interpretację dzieł Chopina. Posiadał słuch absolutny, dzięki któremu potrafił w granym przez ucznia utworze określić aplikaturę i wyjątkową pamięć muzyczną - w repertuarze miał całą twórczość Chopina. Uprawiał kameralistykę, partnerując skrzypkowi Stanisławowi Barcewiczowi, tworząc też z nim i wiolonczelistą Aleksandrem Wierzbiłłowiczem trio. Od 1874 r., kiedy osiadł w Warszawie, zajmował się pedagogiką, zrazu prywatnie, od 1891 r. jako profesor fortepianu wyższego kursu w Instytucie Muzycznym. Od 1919 r. był profesorem Wyższej Szkoły Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie. W Warszawie występował często; wprowadził tradycję recitali chopinowskich w dniu śmierci Chopina (17 października). Jako kompozytor pozostawił 36 opusów i kilka utworów nieopusowanych przeznaczonych na fortepian (mazurki, gawoty, preludia, walce, bagatele, romanse itp.), transkrypcje (Walca Des-dur op. 64 nr 1 i Impromptu As-dur op. 29 Chopina oraz Perpetuum mobile Webera). W jego redakcji opublikowano kilkadziesiąt utworów różnych kompozytorów dla celów koncertowych i pedagogicznych. Jego uczniami byli: Stefania Allina, Wiktor Chrapowicki, Zofia Buckiewiczowa, Róża Etkin, Janina Familier-Hepner, Edwarda Chojnacka, Zofia Frankiewicz, Stefania Niekrasz, Bolesław Kon, Wanda Landowska, Jerzy Lefeld, Mischa Levitzki, Stanisław Nawrocki, Henryk Pachulski, Ludomir Różycki, Piotr Rytel, Henryk Schulz-Evler, Władimir Sofronicki, Władysław Szpilman, Józef Śmidowicz, Juliusz Wolfsohn, Bolesław Woytowicz, Aleksander Zakin, Jerzy Żurawlew i in.