Paweł Lewiecki - biografia
Pianista polski, ur. 8 maja 1896 r. w Nalczyku (Kaukaz), zm. 21 sierpnia 1974 r. w Warszawie. Naukę muzyki rozpoczął w czwartym roku życia. Mając sześć lat popisywał się w salonach swojej ciotki w Petersburgu. Szkołę muzyczną ukończył w Kiszyniowie, a następnie Konserwatorium Moskiewskie u Konstantego Igumnowa i Aleksandra Skriabina. Na koncercie dyplomowym (1917) grał Koncert fis-moll Rachmaninowa w pierwszej redakcji, z nut odpisanych od kompozytora, którego znał ze spotkań u arystokracji. Studiował prawo na Uniwersytecie Moskiewskim. W 1917 r. został wcielony do armii carskiej walczącej z bolszewikami. Po bestialskich mordach dokonanych przez bolszewików na kilku członkach jego rodziny, wraz z uratowanymi uciekł z Rosji, i przez Besarabię oraz Turcję dotarł do Paryża. Tam wyrobiono mu dokumenty, dzięki którym mógł powrócić do Polski (1919). Zadebiutował w Białej Podlaskiej trzema recitalami w 1920 r. Rok później pierwszy raz grał w Warszawie, co zaowocowało zaproszeniem go na występy do innych miast i ponownie do Warszawy. Po warszawskim recitalu krytyk napisał, że „Lewiecki zarysował się od razu jako wirtuoz miary niepowszedniej. Środki pianistyczne artysty są wszechstronne, ton duży i dźwięczny, technika dobrze upozowana i wyrobiona; siła wielka. Warunki duchowe [...] są bardzo poważne; artysta czuje muzykę i swój instrument, umie dotrzeć do głębi utworu, zachowuje przy tym miarę, trzymając na wodzy temperament żywy i bujny”. W latach międzywojennych wiele koncertował (Polska Czechy, Francja), propagując dzieła współczesnych kompozytorów polskich (Paderewskiego, Różyckiego, Szałowskiego, Szeligowskiego, Maciejewskiego, Szymanowskiego Feliksa Łabuńskiego, Sołtysa, Statkowskiego, Friedmana) oraz zagranicznych (Bartóka, Koreszczenki, Areńskiego, Liadowa, Liapunowa, Skriabina, Prokofiewa i Rachmaninowa), których w wielu wypadkach był pierwszym wykonawcą w Polsce. Brał udział w koncertach Organizacji Ruchu Muzycznego na prowincji. Występował ze śpiewakami m.in. Anielą Szlemińską. W 1924 r. od Henryka Melcera otrzymał propozycję objęcia klasy fortepianu w Konserwatorium Warszawskim, którą prowadził do wybuchu II wojny światowej. Wybuch wojny zastał go na koncertach we wschodniej części kraju. Po powrocie do Warszawy, 11 listopada został aresztowany przez gestapo i osadzony na Pawiaku. W wyniku interwencji kardynała Adama Stefana Sapiehy w marcu następnego roku został uwolniony. Podczas okupacji Polski przez Niemców dawał tajne koncerty muzyki polskiej, udzielał lekcji fortepianu w Konserwatorium (działającym pod nazwą Staatliche Musikschule in Warschau) oraz prywatnie. Po wojnie został profesorem Wyższej Szkoły Muzycznej im. Fryderyka Chopinie w Warszawie, a od 1951 r. – Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej. W 1949 r., z okazji 100. rocznicy śmierci Chopina, występował z recitalami chopinowskimi oraz wziął udział w głośnym festiwalu „Żywe wydanie dzieł Fryderyka Chopina” w Warszawie. Jego uczniami byli: Jadwiga Szamotulska, Wanda Łosakiewicz, Janina Garztecka, Józef Kański, Janusz Mechanisz, Wanda Lehrówna, Ken Sasaki i in.
Zobacz także
