Teodor Leszetycki - biografia
Pianista i kompozytor polski, ur. 22 czerwca 1830 r. w Łańcucie, zm. 17 września 1915 w Dreźnie. Naukę gry na fortepianie rozpoczął w piątym roku życia u swego ojca Józefa, nauczyciela muzyki w majątku hr. Alfreda Potockiego. Zadebiutował w 1839 r. (Lwów) wykonaniem Concertina C-dur Czernego pod dyrekcją syna Mozarta – Franciszka Ksawerego. W 1841 r. studiował w Wiedniu u Karola Czernego (fortepian) i Simona Sechtera (kompozycja), ponadto jako piętnastolatek wstąpił na wydział filozoficzny Uniwersytetu. Koncertował w Rosji, Polsce, Niemczech i Austrii, zyskując sławę m.in. znakomitego interpretatora dzieł Beethovena. W 1864 r. zadebiutował w Anglii. Posiadał wyjątkową zdolność grania nut a prima vista oraz umiejętność natychmiastowego transponowania kompozycji do dowolnej tonacji. Jako kameralista partnerował największym skrzypkom swych czasów, występując z Wieniawskim, Auerem, Sarasatem i Ysaÿem. Obdarzony był wybitnym talentem pedagogicznym – pierwszych lekcji zaczął udzielać w wieku piętnastu lat. W 1862 r. Antoni Rubinstein powierzył mu klasę fortepianu w utworzonym przez siebie Konserwatorium Petersburskim. W 1878 r. osiadł w Wiedniu, gdzie poświęcił się prywatnemu nauczaniu i komponowaniu. Dziesięć lat później (1887) dał ostatni koncert. Uczeń Robert Becker w 1896 r. o swym nauczycielu napisał: „Leszetycki [...] zarzuciwszy dawno karierę koncertową wielkie swoje uzdolnienie pedagogiczne poświęca kształceniu młodych talentów. A liczba wirtuozów, jego uczniów, ciągle wzrasta. [...] Prywatne lekcje Leszetyckiego należą do najbardziej zajmujących i kształcących, jakie mi się w życiu kiedykolwiek słyszeć zdarzyło. Znam wykłady Tausiga, Bendla, Jensena i Teodora Kullaka. Wobec Leszetyckiego wszyscy inni są powierzchowni, a [...] nawet niesumienni”. Jego twórczość muzyczna obejmuje ponad 50 opusów m.in. operę Pierwsza zmarszczka (Die erste Falte), Koncert fortepianowy c-moll, cykle utworów fortepianowych oraz mazurki, intermezza, preludia, etiudy, miniatury charakterystyczne itp. Jego uczniami byli: Wincenty Adamowski, Aleksander Braiłowski, Ryszard Byk, Antoni Dobkiewicz, Bolesław Domaniewski, Seweryn Eisenberger, Ignacy Friedman, Osip Gabriłowicz, Wojciech Gawroński, Alfred Grüenfeld, Mark Hamburg, Mieczysław Horszowski, Katarzyna Jaczynowska, Franciszek Łukasiewicz, Henryk Melcer, Benno Moiseiwitsch, Helena Morsztyn, Elly Ney, Ignacy Jan Paderewski Włodzimierz Pachulski, August Radwan, Artur Schnabel, Paulina Szalitówna, Józef Śliwiński, Ignacy Tiegerman, Paul Wittgenstein i in.
Zobacz także
