Mieczysław Horszowski - biografia
Pianista i kompozytor polski, ur. 23 czerwca 1892 r. we Lwowie, zm. 23 maja 1993 r. w Filadelfii. Ojciec był właścicielem składu fortepianów, matka pianistką (uczennicą Karola Mikulego). Naukę gry na fortepianie rozpoczął jako „cudowne dziecko” w 4 roku życia pod kierunkiem matki, później zajęła się nim Ksawera Zacharyasiewicz. W 1898 r. został uczniem Konserwatorium Lwowskiego u Henryka Melcera (fortepian), Adama Sołtysa (teoria) i Stanisława Niewiadomskiego (kompozycja). 26 czerwca 1898 r. zadebiutował we Lwowie Sonatą D-dur na dwa fortepiany Mozarta wykonaną z prof. Melcerem. W lipcu 1899 r. został uczniem Teodora Leszetyckiego w Wiedniu, a rok później po raz pierwszy wystąpił tam z koncertem. W 1902 r. zadebiutował w Berlinie, Lipsku, Hamburgu, Warszawie (grał Koncert C-dur Beethovena z udziałem dyrygenta Emila Młynarskiego) i Łodzi. Krytycy muzyczni pisali m.in. „Gra dziecka pomimo skończonej dojrzałości, której przeczy jedynie wątła drobna rączka, posiada w sobie urok dziecięcy. [...] Ani jednej nutki nie uronił, choć grał całą partię z pamięci. We frazowaniu właściwym ujawnił intuicję muzyczną. Nie było nic wystudiowanego w grze stylowej, a tak swobodnej. Genialne zjawisko”. W następnym roku ponownie występował w Warszawie i Berlinie oraz pracował z Leszetyckim w Wiedniu. W 1904 r. po raz pierwszy grał w Paryżu (cztery razy). 15 lutego 1905 r. w mediolańskiej La Scali dał koncert, nazwany maratonem, podczas którego zagrał koncerty d-moll Mozarta i G-dur Beethovena (z własnymi kadencjami), Andante spianato i Wielkiego poloneza Es-dur Chopina oraz serię utworów solowych. W drugiej połowie tegoż roku odbył tournée po Francji (dwukrotnie), Portugalii i Hiszpanii (dwukrotnie; poznał tam Pablo Casalsa i Enrique Granadosa). 24 kwietnia 1906 r. grał dla papieża Piusa X w Watykanie, 11 kwietnia pierwszy raz oklaskiwano go w Londynie, a 30 grudnia zadebiutował w nowojorskiej Carnegie Hall. W l. 1911-1913 mieszkał w Paryżu, gdzie oddawał się studiom nad literaturą, filozofią i historią sztuki. Rok później przeniósł się do Włoch, by – jak mawiał – poświęcać się tam trzem miłościom: muzyce kameralnej, nauczaniu i górskim wędrówkom. Po wybuchu II wojny światowej grał w 1940 r. w Watykanie przed papieżem Piusem XII, a następnie udał się na dwuletnie tournée po Ameryce Południowej, dając koncerty charytatywne na rzecz ofiar wojny. W Rio de Janeiro wzbudził sensację wykonaniem podczas serii recitali wszystkich partit oraz preludiów i fug Bacha, całej twórczości fortepianowej Beethovena i kompletu sonat Mozarta. W 1942 r. przyjął profesurę w Curtis Institute of Music w Filadelfii. Po wojnie był w Polsce trzykrotnie: w 1960 r. wziął udział w pracach jury Konkursu Chopinowskiego, w 1964 r. wystąpił z koncertami w Warszawie i Katowicach, a w 1984 r. dał recital w Warszawie. Dzięki fenomenalnej pamięci miał w repertuarze prawie wszystkie dzieła solowe i kameralne od baroku do współczesności. Występował z najwybitniejszymi muzykami XX stulecia. Jest autorem kilkunastu utworów fortepianowych, sonaty skrzypcowej, pieśni wokalnych i kwartetu smyczkowego. Jego uczniami byli m.in. Malcolm Bilson, Eugene Istomin, Steven de Groote, Anton Kuerti, Ruth Laredo, Cecile Licad, Seymour Lipkin, Murray Perahia i Peter Serkin.
Zobacz także
